Geçtiğimiz ayın en önemli gündemi olan Gamestop hisselerinde yaşananlar ile aslında insanların en güçlü yetkinliğini tekrar hatırlamış olduk; strateji yaparak birlikte hareket etme.
Finans piyasalarını takip ediyorsanız Gamestop hisselerinde yaşananları duymamış olamazsınız. Bir hisse senedi haberi için çok klasik bir başlangıç cümlesi gibi görünse de hiç alışılmadık olaylar yaşadık. Hisse senedi alım satımıyla hiç de ilgisi olmayan, sosyal medya, oyun ya da forumlarda vaktini geçiren milyonlarca insanın da Gamestop hissesinden haberi oldu ve hatta satın aldılar, satın alınmasını desteklediler.
Konu aslında hedge fonların(serbest yatırım fonu) Gamestop hissesinin düşmesini öngörerek pozisyon almasıyla başladı. Bunu fark eden WallStreetBets grubu ise Reddit’te kampanya başlatarak hedge fonlara karşı topluluk gücüyle ters pozisyon alınmasını organize etti.
Normal şartlarda hisse senedi piyasalarında bireyler kendi analizlerini yaparak ya da tamamen duygusal davranarak alım ve satım kararlarını veriyorlar. Dolayısıyla piyasayı genelde etkileyen büyük paraları yöneten fonlar oluyor. WallStreetBets topluluğunun organize olarak bir hisse senedini alması ve bu hareket sonunda hissenin fiyatını çılgınca yukarıya hareket ettirmesi ABD gibi işlem derinliğinin çok yüksek olduğu bir pazarda ilk defa gerçekleşti.
Robinhood alımların en çok yapıldığı ortam oldu
Biraz da rakamları konuşalım. Reddit’teki WallStreetBets topluluğu 3 milyon kişinin üzerindeydi bu harekete başladığında, şimdiyse 10 milyona yaklaşmış durumda. Büyüyerek güçleniyor diyebiliriz. Gamestop hissesi ise çok değil, altı ay önce 4 dolar civarlarındaydı. Hedge fonlar daha da düşeceğini öngörüp pozisyon açarlarken fiyat zirvede 347 doları gördü, şimdi de 50 dolar üzerinde seyrediyor. Hissenin düşeceği yönünde pozisyon alan fonlar yaklaşık 13 milyar dolar kaybetmiş oldu.
Bu yaşananlar ile ilgili tartışmaların çok boyutlu devam edeceği kesin. Bu organize hareketin yasal olup olmadığından, etikliğine ve otoriteleri bu sırada aldıkları aksiyonlara kadar tartışılacak çok konu var.
İşlemlerin en çok yapıldığı Robinhood uygulaması, aslında küçük yatırımcıya her türlü hisse senedi piyasasına çok kolay bir erişim veriyordu. Hatta erişimi kolaylaştırması ve tabana yayması ile birlikte çok takdir gören, finansal piyasalara demokrasi getiren bir uygulama olarak kabul edilen Robinhood, alımların en çok yapıldığı ortam olmuşken büyük fonların para kaybetmesi, otoritelerin alarm durumuna geçmesi ve soruşturmalar başlatması sonrası Gamestop hisselerinde işlemi durdurdu. Tabii ki yeni nesil bünyesinde çok takdir gören bu uygulamaya karşı algı da anında 180 derece terse döndü diyebiliriz. Farklı uygulamalar üzerinden işlem yapma arayışları daha önce hiç popüler olmayan uygulamaların önünü açtı.
Sermaye piyasaları hukuku ayrı bir konu tabii ki ama kişisel olarak bu tarz hareketlerin demokratik olduğuna inanıyorum. Milyarlarca dolar yöneten bir fon yöneticisinin tek başına milyarlarca dolarlık fon yöneten bir kişinin pozisyon almasıyla bir topluluğun birlikte hareket etmesini değerlendirdiğimde toplulukların hareketlerini desteklememek elde değil. Bir varlığın değerini de sonuçta ona değer veren insanlar belirliyor.
Yeni Gamestop ya da Dogecoin’ler görürseniz şaşırmayın
Toplulukların birlikte hareket ederek pozisyon alması yeni bir konu değil fakat ilk defa etkisi bu kadar büyük ve yıkıcı oldu. Sermaye piyasaları için kritik bir dönüm noktası yaşadık. Piyasalar toplulukların bu gücünü artık hep dikkate alarak kararlarını verecekler, toplulukların sohbetlerini analiz edecekler. Yeni girişimlerin bile önü açıldı diyebiliriz. Sosyal dinleme ayrı bir boyuta çıkacak, karar süreçlerinin içinde toplulukların sermaye piyasası varlıkları hakkında ne konuştukları, ne planladıkları önemli rol oynayacak. Otoritelerin önlem alması gereken durumlar mutlaka olacaktır fakat bu önlemlerin dozu kaçarsa, özgür, demokratik süreçlere müdahaleye ya da çeşitli kısıtlamalara giderse sermaye piyasalarının güven ve gücünü kaybettiğini de hızla görebiliriz.
Topluluklar, kripto paralar ile antrenman yaptı şimdi sermaye piyasalarına giriyorlar demek mümkün. Sıfırdan bitcoin’e bir değer yaratan tamamen insanların dünyanın her noktasında ona verdiği değer oldu. Sonrasında çıkan ve başarılı olan tüm kripto paralar için de aynı şeyi söyleyebiliriz, topluluğu güçlü olanların hep başarılı olduğunu görüyoruz. En çarpıcı örnek ise Dogecoin. Eğlencesine yaratılan Dogecoin, büyük toplulukların sahiplenmesi ile birlikte bugün 6 milyar dolar üzerinde piyasa değerine ulaştı. Sonuç olarak, yeni Gamestop ya da Dogecoin’ler görürseniz şaşırmayın.
