NFT; somut bir ihtiyacı mı çözüyor, erken aşama bir yatırım mı, büyük değişimler yaratacak bir teknoloji mi yoksa uygulama örneği mi? Ya da tamamen bir ‘hype’, yatırılan paraların pul olacağı yeni bir çılgınlık mı?
NFT ile ilgili internet üzerinde basit bir araştırma yaparsanız regülasyonlar açısından bakış açıları, yasal altyapı boşluğu, kullanımın artması için yasaların değişmesi gerektiği gibi çok sayıda yorum görebilirsiniz.
Blockchain bir teknoloji fakat bunun iyi kullanımı kripto paralar ile ortaya çıktı. Bu da tamamen bir ihtiyaçtan doğdu. İnsanların merkezi otoritelerden sıkılmış olmaları, özgür davranma ve hesap vermeden hareket etme istekleri kripto paralara olan ilgiyi körükledi. Daha da yukarı taşıyacak. Konu sadece devletlere ya da kamu kuruluşlarına karşı bir tutum değil.
NFT, regüle edilmemiş alanlarda büyüyebilir
NFT’nin temelinde bu denli güçlü bir arzu olduğuna inanmıyorum. Tapu ve sigorta gibi NFT’nin teorik örnekleri çok güçlü görünse de merkezi otoritelerin kontrol ve denetimi altındalar. Merkezi otoriteler ise NFT’ye ihtiyaç duymuyor. İsteseler zaten blockchain teknolojisine geçebilirler ama merkezi bir veri tabanı ile merkezi bir blockchain arasında pek fark yok. Bu kurumlar kayıtlarını şeffaf açıp halka hesap vermek, inandırmak pozisyonunda değiller.
Dolayısıyla NFT, regüle edilmemiş, merkezi otoritelerin kontrolünde olmayan alanlarda büyüyebilir. Bu noktada yine oyun sektörüne geliyoruz. Sektörün içinden biri olarak görüşüm oyunun da NFT için pek ideal olmadığı. Hele ki oyun sektörünün geleceği NFT’de gibi söylemlere hiç katılmıyorum. Oyun hesapları kişiye özeldir, bu hesaplar içindeki oyun karakterleri, oyuncuların seviyeleri, sanal ekipmanları her zaman için kişiye özel olan hesaba aittir. Aslında temel prensip, oyuncu vakit ya da para harcıyorsa bu oyunu oynamak için harcıyordur ve transfer edilemez. Edilirse tüm oyun sektörünün sadece gelir kazanma modeli değil, oyunların tasarımının da değişmesi gerekir. Düşünün yeni bir oyuncu seviye 100 karakter almış ve oyuna giriyor sonra hiçbir şey anlamıyor, terk edip gidiyor.
Aslında temel prensip, oyuncu vakit ya da para harcıyorsa bu oyunu oynamak için harcıyordur ve transfer edilemez.
Dijital sanat, NFT için mükemmel bir uygulama alanı
NFT’nin iyi uygulama alanlarına odaklanmak gerekli. Dijital sanat bence mükemmel bir uygulama alanı. Teknoloji ve iş modelinin biraz daha ilerlemesi lazım. Şu an bir dijital sanat eserinin bilgileri ve el değiştirirse sahipliği blockchain üstüne yazılabiliyor fakat kopyalanmasının önüne geçilmiş değil.
Oysa NFT token sahibi olan kişi sadece yüksek çözünürlüklü versiyonu görebilse, NFT sahibi olmayan kişiler hiç açamasa, kullanamasa gibi çözümler üretilirse çok daha yayılacağını düşünüyorum. Bu şekilde bir videonun tek sahibi olma zorunluluğu da olmaz. Bir video-art sadece tek kişiye değil, dünyada 100 kişiye de satılabilir. Bu kişiler başkalarına da satabilir ya da hediye ederler. Blockchain üzerinden de sadece 100 kişide olduğu görülür ama emin olmak istediğim konu, 101. kişinin evinde bunun çalışmayacağı, videoyu kopyalayıp herhangi bir yerde kullanılamayacağı.